Wat zijn overgangen en waarom zijn ze belangrijk voor ouder en kind?

Iedere dag maken jij en je kind talloze overgangen: van slapen naar opstaan, van spelen naar opruimen, van school naar huis. Toch zijn het juist deze momenten waarop spanning en onrust het vaakst ontstaan.
Je kind raakt snel overprikkeld of reageert boos, en jij merkt dat je nog met je hoofd elders bent.Overgangen lijken klein, maar ze bepalen voor een groot deel hoe rustig of gespannen de dag verloopt.

Wat zijn overgangen?

Een overgang is het moment van schakelen tussen twee activiteiten of situaties.
Bijvoorbeeld:

  • Van werk naar thuiskomen

  • Van school naar huiswerk

  • Van eten naar slapen

In deze momenten moet zowel lichaam als brein zich aanpassen aan een nieuwe omgeving, energie of verwachting.
Als dat te snel gaat, raakt een kind (of ouder) uit balans.

Waarom zijn overgangen lastig?

Tijdens overgangen blijven gedachten vaak nog hangen bij wat net is geweest, terwijl het lichaam al in een nieuw ritme moet stappen.

  • Ouders hebben hun aandacht nog bij werk of huishouden.

  • Kinderen hebben hun energie nog in het spel of in de klas.

Het gevolg: onrust, irritatie of een korte lont.
Je bent er fysiek wel, maar mentaal nog niet.

Signalen dat jij of je kind moeite heeft met overgangen

  • Je kind reageert plots boos of dwars na school.

  • Jij voelt je prikkelbaar of gejaagd bij thuiskomst.

  • De sfeer verandert direct zodra er iets moet (“nu opruimen!”).

  • Je ademhaling zit hoog, je schouders gespannen.

  • Je kind lijkt niet te luisteren of “ineens” moe.

Deze signalen wijzen erop dat lichaam en brein nog niet zijn geland in het nieuwe moment.

Wat kun je doen om beter met overgangen om te gaan?

Kinderpsycholoog Sander Kooijman legt in zijn video “Hoe ga je om met overgangen – hoe kom je aan in het moment” stap voor stap uit hoe je meer rust creëert in deze schakelmomenten.
🎥 Bekijk de video op YouTube: Hoe ga je om met overgangen – hoe kom je aan in het moment

1. Sta stil voordat je vertrekt

Voel even hoe je erbij zit. Adem diep in en uit. Merk op waar spanning zit in je lichaam — vaak bij schouders, nek of borst.

2. Adem naar de spanning toe

Leg een hand op je hart of buik en adem rustig enkele minuten. Je hoeft niets te veranderen — enkel waarnemen helpt al.

3. Maak contact met de grond

Voel je voeten stevig staan. Adem van je hart naar je voeten of andersom. Zo breng je energie naar beneden.

4. Neem een intentie mee

Kies een zachte gedachte, bijvoorbeeld: “Ik reageer met rust en zachtheid als ik thuiskom.”

5. Adem bewust bij thuiskomst

Voordat je de deur opendoet, adem drie keer diep in en uit. Zo kom je ontspannen thuis en geef je je kind een rustige start.

Waarom dit ook je kind helpt

Kinderen spiegelen jouw energie.
Als jij gehaast of gespannen binnenkomt, voelt je kind dat direct.
Wanneer jij leert vertragen en aanwezig te zijn, leer je je kind precies datzelfde: aankomen in het moment.
Dat vergroot rust, verbinding en veiligheid in het gezin.

Meer lezen of luisteren

Wil je meer leren over omgaan met gevoelens, spanning en stress bij kinderen?
Lees de blogs en luister de podcasts van Sander Kooijman op jeugdenkinderpraktijkrota.nl
of ontdek het programma Gelukkige Kinderen, Gelukkige Ouders – waarin je leert omgaan met emoties, overgangen en stressmomenten in het gezin. Bekijk het lidmaatschap