Minder boos meer zelfvertrouwen bij kinderen: welke kwestie pak je eerst aan?

Minder boos en meer zelfvertrouwen: welke kwestie pak je eerst aan? Ouders van kinderen met zowel een laag zelfbeeld als weinig zelfvertrouwen en met heftige boze buien staan vaak voor een lastige keuze: waar begin je? Het ene probleem lijkt het andere te versterken. Kinderen die weinig zelfvertrouwen hebben, ervaren feedback vaak als kritiek en kunnen daar niet goed mee omgaan. Ze voelen zich snel aangevallen of gekwetst, wat zich uit in boosheid. Tegelijkertijd kunnen kinderen thuis juist erg opstandig worden en hun boosheid uiten naar hun ouders. Dit kan leiden tot pittige escalaties die het probleem alleen maar erger maken. Hoe kunnen ouders hiermee omgaan? En welke hulp is het beste voor hun kind?

Minder boos meer zelfvertrouwen

Kinderen met weinig zelfvertrouwen kennen vaak hun eigen kwaliteiten niet. Ze ervaren feedback direct als kritiek en hebben moeite om met opmerkingen om te gaan, zelfs wanneer die goed bedoeld zijn. Vaak voelt elke opmerking als een aanval, en sommige kinderen interpreteren dit zelfs als pesten. Ze ontwikkelen dan een verdedigingsmechanisme: een ‘schild’ van boosheid. Thuis kan dit zich uiten in explosieve situaties waarin het kind te veel in de weerstand schiet, terwijl ouders proberen te corrigeren. Dit kan zorgen voor frustratie aan beide kanten, waardoor de situatie escaleert.

Twee verschillende situaties:

1. Gevoelige perfectionistische Lynn

Lynn, een 9-jarig meisje, heeft de neiging om kritiek heel persoonlijk op te vatten. Zelfs een kleine opmerking van een leraar over haar huiswerk kan haar volledig uit balans brengen. Ze voelt zich meteen dom en gaat ervan uit dat ze het nooit goed zal doen. Thuis wordt ze stil en teruggetrokken, maar barst soms plotseling uit in woede wanneer haar ouders haar proberen te helpen. Lynn heeft moeite haar emoties te uiten en verbergt haar onzekerheid achter boosheid. Haar ouders kunnen hier niet met haar over praten want ontstaat er direct een uitbarsting.

2. Snel geïrriteerde terugvechtende Tim

Tim, 8 jaar, is een jongen die constant het gevoel heeft dat iedereen tegen hem is. Wanneer een vriendje iets tegen hem zegt op het schoolplein, voelt hij zich gelijk aangevallen en begint terug te snauwen. Voor hem voelt elke opmerking als een belediging of aanval. Thuis uit dit zich in driftbuien waarin hij snel boos wordt op zijn ouders, die niet begrijpen waarom hij zo fel reageert. Hij weet vaak niet hoe hij met zijn emoties om moet gaan, en de woede wordt zijn enige uitweg.

De aanpak: minder boos, meer zelfvertrouwen

Om zowel het lage zelfvertrouwen als de boosheid aan te pakken, is het belangrijk om beide aspecten te erkennen en ze op de juiste manier aan te pakken. Bij escalaties is het vaak nodig om eerst de boosheid onder controle te krijgen. Dit kan door rust te creëren en samen met het kind manieren te vinden om die intense emoties te kalmeren. Vervolgens kan er worden gewerkt aan het versterken van het zelfvertrouwen. Dit betekent het herdefiniëren van hoe het kind naar zichzelf kijkt, door bewust te worden van eigen kwaliteiten en te leren omgaan met feedback zonder deze als kritiek te ervaren.

Een belangrijk onderdeel is het leren van assertiviteit: kinderen moeten grenzen leren aangeven. Dit kan in eenvoudige zinnen zoals: “Dit vind ik niet leuk,” “Je speelt te wild,” of “Doe eens wat rustiger aan.” Het doel is dat kinderen leren hun behoeften uit te spreken zonder boos te worden of zich terug te trekken.

Handvatten voor ouders:

Als ouder is het begrijpelijk dat je niet altijd weet waar je moet beginnen. Natuurlijk het zou helpen als je kind minder boos zou doen en mee zelfvertrouwen zou helpen. Je merkt dat je vast zit en het vaak even niet weet. Dit zorgt voor een gevoel van machteloosheid. Het is een pittig probleem wanneer boosheid en een laag zelfvertrouwen elkaar versterken. Gelukkig zijn er programma’s die specifiek gericht zijn op deze uitdagingen.

• Bouwen aan Zelfvertrouwen: Dit programma richt zich op het versterken van het zelfbeeld van kinderen, zodat ze leren hun kwaliteiten te zien en weerbaarder worden tegen kritiek.
• De Kunst van Boos Zijn: Hier ligt de focus op het leren omgaan met boosheid, het beheersen van emoties en het ontwikkelen van gezonde reacties op triggers.

Een combinatieprogramma zoals Minder Boos, Meer Zelfvertrouwen biedt zowel online begeleiding als persoonlijke ondersteuning. Hiermee krijg je als ouder directe hulp van mij in combinatie met gerichte oefeningen die je met je kind kunt doen. Mocht je specifieke vragen of situaties willen bespreken, is er altijd de mogelijkheid voor 1-op-1 sessies waarin we samen kijken naar wat het beste werkt voor jouw gezin.

Kiezen voor hulp kan lastig zijn, maar door de juiste aanpak te kiezen kun je je kind helpen groeien in zowel zelfvertrouwen als emotionele regulatie.

Met deze aanpak bied je je kind niet alleen een uitweg uit de vicieuze cirkel van boosheid en onzekerheid, maar geef je ze ook de tools om sterker en weerbaarder in het leven te staan.