Problemen kind kwetsbaarheid:
De kwetsbaarheid van pleegkinderen laat zich vaak moeilijk in woorden vangen. Pas wanneer je in een nieuwe omgeving belandt, wordt deze kwetsbaarheid zichtbaar in al zijn scherpte. Wij nemen je mee naar de eerste schooldagen van onze oudste pleegzoon op het voortgezet onderwijs. Juist in deze fase wil je als ouder loslaten en een kind verantwoordelijkheid laten dragen. Toch blijkt dat er nog veel steun en nabijheid nodig is. Dit blog helpt je om nog beter te kunnen verplaatsten in pleegkind. Een kleine hobbel kan direct voor grote problemen zorgen. Kwetsbaar is niet gewoon kwetsbaar.
De eerste schoolweek op het voortgezet onderwijs
De introductieweek en de eerste dag verlopen voorbeeldig. Fietsen naar school, kennismaken met de mentor, de eerste lessen, het gaat allemaal zoals je hoopt. Op dag twee zet onze zoon zijn fiets echter op een plek waar dat niet mag. Hij weet het, maar doet het toch. Een puber die grenzen verkent, net als zijn vriend die hetzelfde doet. De conciërge grijpt stevig in. De fietsen worden weggehaald en binnen gezet, omdat de plek vrij moet blijven voor hulpdiensten. Het is een manier om kinderen te laten schrikken en het werkt.
Een fiets die verdwijnt
Waar veel kinderen naar de conciërge of mentor zouden stappen om de situatie op te lossen, gebeurt er bij onze zoon iets anders. Hij raakt in paniek. Zijn reactie is niet praktisch, maar voortkomend uit diepe gevoelens van onveiligheid: hij besluit naar huis te lopen. Anderhalf uur lopen met een loodzware rugzak, zonder mobiel, want die mag niet mee naar school. Wij horen pas later op de dag van het voorval, via de vader van zijn vriend. De school is inmiddels dicht en de fiets niet meer bereikbaar. Er is heel veel stress bij onze zoon. Het laat zien hoe een kwetsbaar kind in de problemen komt
Problemen kind kwetsbaarheid: Paniek en onveiligheid
De volgende dag brengen we hem met de auto naar school en lichten de mentor in. Deze vangt hem goed op en spreekt af dat onze zoon zelf naar de conciërge gaat om zijn fiets terug te vragen. Dat lijkt een kleine stap, maar blijkt een enorme drempel. Onze zoon vraagt zijn vriend om dit te doen, maar die krijgt de fiets niet mee. Uiteindelijk moet hij het toch zelf doen.
De mentor ziet dat het hem ook samen met hem nog niet lukt. Het wordt gewoon te spannend en hij klapt dicht. Uiteindelijk is het toch gelukt. De conciërge en de mentor hebben de kwetsbaarheid van onze zoon direct op het netvlies. Hij zal ze de komende jaren hard nodig hebben. Een VMBO is bij uitstek niet veilig en de wereld is ook niet veilig. Sterker staan in de wereld is de enige weg.
Wat voor anderen vanzelfsprekend is, blijkt voor hem een onmogelijke opgave. Zijn kwetsbaarheid trekt hem terug naar een veel jongere leeftijd. Angst en gevoelens van onveiligheid nemen het over. Pas na veel moeite lukt het, en krijgt hij tekst en uitleg van de conciërge.
Leren vragen stellen
Onze zoon heeft een belangrijke les geleerd: zijn fiets mag daar niet staan en kan op verschillende plekken zomaar worden weggehaald. Maar nog belangrijker is de ontdekking dat vragen stellen essentieel is. Voor hem is die stap vaak te groot. Zijn kwetsbaarheid maakt dat hij eerder kiest voor een zware en pijnlijke omweg, uren lopen, zere voeten, dan voor het stellen van een eenvoudige vraag. Zo groot is de angst die hij zelf maakt en zo onveilig zijn de mensen op school nog.
Kwetsbaarheid is niet gewoon kwetsbaar
Deze ervaring laat zien dat problemen kind kwetsbaarheid niet te vergelijken zijn met gewone onzekerheid. Het is een fundamenteel gevoel dat de wereld niet veilig is. Voor onze pleegzoon is zelfs een sensitieve mentor en een rustige introductieweek niet genoeg om die veiligheid te ervaren. Het kost tijd, begeleiding en een lange adem. Niet voor niets krijgen pleegkinderen tot hun 23ste de tijd om te groeien naar zelfstandigheid. Het is zo belangrijk om korte lijnen te houden. Doordat we de mentor hebben meegenomen kon hij helpen en samen het probleem aanpakken.
Balans zoeken als pleegouder
Deze kwetsbaarheid zien we niet alleen bij onze zoon, maar ook bij andere pleegkinderen. De wereld stelt vaak hogere verwachtingen dan ze kunnen dragen. Als pleegouder is het balanceren tussen steun bieden en zelfstandigheid stimuleren. Je wilt niet overbeschermen, maar loslaten zonder nabijheid is geen optie. Doe je dat wel, dan lopen kinderen in zeven sloten tegelijk.
Kwetsbaarheid is in deze context geen abstract begrip, maar dagelijkse realiteit. Het vraagt voortdurend bijsturen, vertrouwen geven en tegelijk beschikbaar blijven. Want pas dan kunnen pleegkinderen stap voor stap leren dat de wereld niet alleen gevaarlijk is, maar ook veilig kan zijn.
Herkenbaar? Zo komt een kwetsbaar kind in de problemen
Het verhaal van onze pleegzoon staat niet op zichzelf. Ook bij andere pleegkinderen zie ik vaker dat de kwetsbaarheid van kinderen pas echt zichtbaar wordt in nieuwe of spannende situaties. Kleine incidenten kunnen grote gevolgen hebben en laten zien hoe diep het gevoel van onveiligheid geworteld is.
Je zult vast herkennen dat dit continu balanceren: loslaten waar het kan, bijsturen waar het moet. Dat vraagt niet alleen geduld en nabijheid, maar ook erkenning dat kwetsbaarheid geen zwakte is, maar een realiteit waarmee je elke dag rekening houdt.
Samen nemen we deze hobbels weg en ook de Rading ondersteunt ons in het proces. Pleegouder worden en zijn, betekent dat er hobbels komen en samen vinden we een weg. Er zijn heel veel kinderen die baat hebben bij een liefdevol pleeggezin. Wil jij onderzoeken of een pleeggezin is iets is voor jouw bezoek dan een informatiebijeenkomst. Je voelt direct of het past bij jullie gezin.
