Kinderen met moeilijk gedrag hebben het vaak ook moeilijk

tips om met kinderen over gevoelens te praten

Er is iets aan de hand met je kind, maar je weet niet wat. Zoë trekt zich terug en dan ineens kan ze ontploffen, zomaar uit het niets. De moeder van Zoë maakt zich zorgen. Wat zou er aan de hand zijn? Soms lijkt het wel of ze iets wil zeggen, alleen de woorden komen niet. De mama van Zoë voelt zich dan machteloos. Ze voelt dat er iets is, maar wat? Kinderen laten met moeilijk gedrag merken dat er iets aan de hand is. Het ene kind doet dat met stil en teruggetrokken gedrag en andere kinderen laten boos of opstandig gedrag zien.

Achter moeilijk gedrag zit meestal een naar gevoel

Wanneer kinderen moeilijk gedrag laten zien, wordt er vaak automatisch op gedrag van kinderen gereageerd. Logisch, want het gedrag van het kind valt op en trekt de aandacht. Achter het moeilijke gedrag van kinderen zit meestal een naar gevoel. Kinderen voelen zich bang, boos of verdrietig en soms ook machteloos. Het is een misverstand dat kinderen het expres doen. Soms blijkt dat kinderen zich juist heel erg alleen en onbegrepen voelen. Deze kinderen hebben geen gedragsaanpak nodig. Ze hebben een luisterend oor nodig. Iemand die naast ze staat en ze helpt met dat nare gevoel. Deze kinderen help je dus door oprecht naar ze te luisteren. Met andere woorden: praten met kinderen over gevoelens.

Praten met kinderen

Ik nodig je uit om nog meer te praten met kinderen, ook al is dit misschien moeilijk is. Nog vrij regelmatig kom ik aanmeldingen tegen waarbij er nauwelijks of zelf niet is gepraat met het kind. Soms is er gewoon niet aan gedacht of was het gewoon niet gelukt. Een gemiste kans! Gelukkig zie ik ook steeds meer verandering. Het word steeds gebruikelijker om met kinderen te praten. Op school tijdens de tien minuten gesprekken wordt op steeds meer scholen het gesprek met de kinderen en de ouders gevoerd. Gezinscoaches en andere hulpverleners spreken steeds vaker met het kind zelf. Fantastisch om te zien hoe mooi kinderen kunnen meedenken. Hoe waardevol!

Kinderen zijn deskundig over zichzelf

Kinderen zijn buitengewoon deskundig. Ze kennen zichzelf namelijk het beste. Kinderen kunnen niet alleen heel precies aangeven wat ze wel en niet willen. Ze zijn daarbij ook nog eens enorm vindingrijk en creatief. Het verbaast me telkens weer wat voor prachtige en effectieve oplossingen kinderen zelf kunnen bedenken. Het begint allemaal bij het kind. Hoe doe je dat: je kind het gevoel geven dat jij een luisterend oor bent? Hoe zorg je vervolgens voor diepgang in het gesprek?

Tips om met kinderen te praten over gevoelens

Vraag naar gevoel!
Vraag naar gevoel! Dat lijkt een open deur. In de praktijk vragen mensen vaak naar gedrag en niet naar gevoel. “Wat was er leuk op school?, heb je iets verdrietigs meegemaakt?, waar ben je woest over? en wat was er zo spannend? Heb je wat leuks gezien op internet? Jij ziet er boos uit, klopt dat?” Zo zijn er heel wat vragen die je kunt stellen. Ze gaan allemaal over gevoel.
Onderzoek eens: welke vragen je stelt aan je kind
Neem ieen week de tijd en observeer jezelf eens. Wat voor vragen stel je eigenlijk aan je kind? Varieer je voldoende? Op welke vragen krijg je het meeste respons? Dat zijn namelijk de vragen die goed aansluiten.
Ben je voldoende concreet?
Onderzoek eens of je vraag voldoende concreet is. Een vraag zoals: “Hoe was school?” is weinig concreet. Vraag eens een paar keer door. Dit kan je eenvoudig doen met de zin: “Vertel eens over…”
Blijf in het hier en nu
Kinderen zijn doorgaans in het hier en nu. Zit je kind heerlijk te genieten van iets lekkers, dan is het misschien niet het goede moment voor een gesprek. Kinderen hebben doorgaans meer moeite met vragen naar het verleden. Het begin van een schooldag is door de ogen van een kind gezien al heel lang geleden.
Grijp de momenten aan dat je kind er toegankelijk voor is.
Bijvoorbeeld voor het slapen gaan of tijdens een wandeling. Wat is een moment dat jouw kind graag vertelt?

Verplaats je in de wereld van je kind

Neem even de tijd om je te verplaatsen in de wereld van je kind. Hoe is het om je kind te zijn vandaag? Hoe is het opgestaan. Loop zo eens helemaal de dag door. Wat weet je van de schooldag? Heeft je kind gym gehad?, een toets of was er iets anders? Door zo helemaal in de schoenen van je kind te stappen is het veel gemakkelijker om met de juiste vragen aan te sluiten bij zijn of haar belevingswereld.

Er is nog zoveel meer te ontdekken

Wil jij je verder verdiepen in het praten met kinderen over gevoelens. Dat kan! Binnenkort start de challenge praten met kinderen over gevoelens. In deze challenge neem ik je tien dagen mee in de wereld van spel en verbeelding. Lees hier verder en doe mee