Overprikkeling & Gevoelige Kinderen

Mijn kind is overprikkeld in de vakantie. Wat kun je doen?

Overprikkeld kind in de vakantie: zo help je je kind tot rust te komen

Vakantie staat voor rust, plezier en samen zijn. Maar voor ouders met een gevoelig kind op vakantie kan het juist voelen alsof je continu op eieren loopt. Je kind is snel moe, raakt sneller van streek, of wil helemaal niets meer doen.

Een overprikkeld kind in de vakantie komt vaker voor dan je denkt. Zeker bij kinderen die thuis al snel overprikkeld raken, wordt de vakantie eerder een uitdaging dan ontspanning.

In dit artikel lees je waar dat gedrag vandaan komt, hoe je het herkent én wat jij als ouder kunt doen.

Waarom raakt je kind snel overprikkeld in de vakantie?

Vakantie betekent verandering. En verandering betekent prikkels. Denk aan:

  • Nieuwe omgeving, andere bedden, vreemde geluiden

  • Drukte van reizen, vliegvelden, campings

  • Verlies van structuur: geen school, geen dagritme

  • De verwachting dat het leuk moet zijn

  • Verlies van controle en veiligheid

Voor een hooggevoelig kind of een kind dat snel overbelast raakt, is dit al snel te veel. Hun zenuwstelsel staat continu ‘aan’. Ze kunnen die prikkels niet makkelijk filteren of verwerken.

Signalen van overprikkeling (of oververmoeidheid)

Een overprikkeld of oververmoeid kind op vakantie laat signalen zien die niet altijd direct worden herkend:

  • Snel boos of huilerig

  • Zich terugtrekken of helemaal niets meer willen

  • Klachten als buikpijn of hoofdpijn

  • Slecht slapen of heel vroeg wakker

  • Negatief gedrag: “Alles is stom”, “Ik doe niet mee”

  • Geen prikkels meer kunnen verdragen (geluid, aanraking, licht)

Soms lijkt het alsof je kind zijn zin wil doordrijven, maar vaak is er iets anders aan de hand: sensorische overbelasting of onmacht.

Praktische tips voor als je kind vastloopt in de vakantie

1. Herken de signalen van een prikkelgevoelig kind

Kinderen die snel overprikkeld raken, geven vaak subtiele signalen. Let op zuchten, mokken, afhaken bij spel, schrikken van geluid, of steeds meer alleen willen zijn.

2. Creëer veiligheid en voorspelbaarheid

Maak een simpele dagindeling met pictogrammen of tekeningen. Vertel na het ontbijt wat er gaat gebeuren. Zo weet je kind waar het aan toe is — en dat geeft rust.

3. Plan bewust ‘niets’

Sla gerust een uitje over. Soms is een middag op de bank of in de schaduw veel waardevoller. Geef je kind toestemming om te zeggen: “Ik wil even niets.”

4. Gebruik een ‘pauze-woord’

Maak samen een stopwoord of gebaar. Bijvoorbeeld: “schild”, “stop” of een kaartje dat je kind kan laten zien. Dit helpt bij het aangeven van grenzen — zonder strijd.

5. Verlaag je verwachtingen

Een kind dat niet tegen verandering kan, heeft niet veel nodig om over de rand te gaan. Kies voor rustige, eenvoudige activiteiten. Spelletjes, een wandeling, water schilderen buiten.

Voorbeeld: Boos kind op vakantie

Joran (8) kijkt uit naar de vakantie. Maar op de eerste dag op de camping weigert hij alles: zwemmen, eten, spelen. Hij schreeuwt tegen zijn zus en smijt zijn slipper door het huisje. Zijn ouders balen.

Wat blijkt? Milan is snel boos op vakantie omdat hij zich overprikkeld en verloren voelt. Alles is anders, zijn hoofd zit vol. Na wat begeleiding krijgt hij een eigen ‘rustmomentkaart’ en een hoekje met zijn favoriete spullen. Hij mag kiezen wat hij wel of niet doet. Langzaam keert de rust terug.

Misverstanden over overprikkelde kinderen

  • “Hij moet zich gewoon aanpassen” → Nee, overprikkeling vraagt om begrip, niet discipline.

  • “Ze stelt zich aan” → Overprikkeling is geen aanstellerij. Het is een overbelasting van het zenuwstelsel.

  • “Even doorzetten, dan went het vanzelf” → Te veel druk vergroot het risico op terugtrekken of angstig gedrag.

    Wil je meer rust en zelfvertrouwen in je gezin?

    📘 Download gratis het e-book:
    25 weetjes om boosheid bij kinderen beter te begrijpen”

    🎓 Direct aan de slag met een overprikkeld en boos kind
    Start met de toolbox boos

    Delen
    Gepubliceerd door:
    Sander Kooijman

    Recente artikelen

    Wat kinderen écht nodig hebben om zich veilig te voelen

    Een kind voelt niet wat je zegt, maar wat je uitstraalt. Veiligheid ontstaat niet door…

    1 maand geleden

    Je hoeft niet altijd consequent te zijn: wat kinderen écht leren van echtheid

    Veel ouders denken dat ze altijd consequent moeten zijn om hun kind goed op te…

    2 maanden geleden

    Als angst het stuur overneemt. Wat er schuilgaat achter controle en boosheid bij kinderen

    Veel kinderen laten angst niet zien als angst, maar als boosheid of controle. In dit…

    2 maanden geleden

    Kernkwaliteiten bij kinderen na trauma: hoe lastige gebeurtenissen verborgen kracht onthullen

    Kinderen die ingrijpende gebeurtenissen meemaken – zoals een scheiding, uithuisplaatsing of loyaliteitsconflict – ontwikkelen vaak…

    2 maanden geleden

    Wanneer je kind opstandig doet… en eigenlijk jou spiegelt

    Een opstandig kind dat roept “ik wil niet!”, niet luistert of dwars doet, houdt ouders…

    2 maanden geleden

    Hoe praat je met kinderen die moeilijk over gevoelens praten

    Dit blog gaat over hoe je met kinderen praat over gevoelens, vooral met binnenvetters die…

    3 maanden geleden