``` ```
Home » Blog » Opvoeding » Het overwinnen van Faalangst bij jonge kinderen: Speelse Benaderingen voor Succes
Angst om te falen Blog Faalangst bij Jonge Kinderen: Speelse Aanpak Sander Kooijman Kinderpsycholoog Zelfbeeld Zelfvertrouwen Checklist Zelfbeeld angst bang druk stress

Het overwinnen van Faalangst bij jonge kinderen: Speelse Benaderingen voor Succes

door | 15 okt, 2023 | Assertiviteit, Integratieve Kinderpsycholoog, Opvoeding

Faalangst bij jonge kinderen vraagt een Speelse Aanpak. Hoe kan je faalangst nu op speelse en effectieve manier overwinnen bij jonge kinderen? Deze vraag werd deze week werd in de community praten met kinderen over gevoelens gesteld. Faalangst is een veel voorkomend en belangrijk onderwerp, wat ook bij jonge kinderen kan ontstaan. De tendens om moeilijke zaken uit de weg te gaan en de angst om het niet goed te doen kan al op jonge leeftijd ontstaan. Deze angst kan de groei en ontwikkeling van je kind belemmeren als het niet op de juiste manier wordt aangepakt. In dit artikel zullen we eerst bespreken wat faalangst is, welke vormen zich bij jonge kinderen kunnen manifesteren, het verschil tussen actieve en passieve faalangst, en tot slot, drie speelse oefenvormen die ouders en hulpverleners kunnen gebruiken om faalangst effectief aan te pakken.

Wat is Faalangst?

Faalangst omschrijf ik als een gevoel van angst of bezorgdheid dat optreedt wanneer een kind wordt geconfronteerd met een situatie waarin prestatie of beoordeling wordt gevraagd. Bij jonge kinderen kan dit zich uiten in situaties zoals: voor een toets, een beurt in de klas, een moeilijk werkje doen, een prestatie met gym zoals over een hoog touw heen springen, een sportwedstrijd of andere activiteiten waarin je kind zich beoordeeld voelt.  Maar de angst die door kinderen wordt gevoeld, kan ervoor zorgen dat kinderen zich overweldigd voelen. Het kan hun vermogen om juist op dit moment te presteren en te leren aantasten. Met andere woorden kinderen ervaren even te veel druk waardoor ze blokkeren.

Vormen van Faalangst bij Jonge Kinderen

Faalangst bij jonge kinderen kan zich op verschillende manieren manifesteren. Enkele veelvoorkomende vormen zijn:
Cognitieve Faalangst: Dit is de angst voor het maken van fouten. Dit kan leiden tot vermijdingsgedrag, zoals het weigeren om nieuwe taken aan te gaan of uitdagingen te omarmen.
Sociale Faalangst: Kinderen kunnen bang zijn om zich voor anderen belachelijk te maken of afgewezen te worden. Wat kan leiden tot teruggetrokken gedrag in sociale situaties.
Motorische Faalangst: Dit type faalangst is gericht op fysieke prestaties, zoals sporten of kunstzinnige activiteiten. Kinderen kunnen bang zijn om te falen in deze activiteiten, wat hun plezier en zelfvertrouwen kan verminderen.

Het Verschil Tussen Actieve en Passieve Faalangst

Er zijn twee hoofdtypen faalangst: actieve en passieve faalangst. Het begrijpen van dit onderscheid is cruciaal bij het ontwikkelen van strategieën om faalangst bij jonge kinderen aan te pakken.

Actieve Faalangst: Bij actieve faalangst uiten kinderen hun angst openlijk. Ze kunnen bijvoorbeeld klagen over buikpijn, tranen vergieten, of verklaren dat ze zich ‘slecht’ voelen voordat ze een uitdaging aangaan.  Maar actieve faalangst kan leiden tot vermijdingsgedrag, waarbij kinderen taken of situaties vermijden om confrontatie met hun angst te voorkomen.

Passieve Faalangst: In het geval van passieve faalangst houden kinderen hun angst verborgen. Ze kunnen hun angst niet uiten, maar het kan zich manifesteren in lichamelijke klachten zoals hoofdpijn, vermoeidheid of slaapproblemen. Deze kinderen kunnen hun faalangst internaliseren, waardoor het moeilijk te herkennen is voor ouders en opvoeders. Het is van groot belang om zowel actieve als passieve faalangst serieus te nemen en proactief te benaderen.

Speelse Oefenvormen voor het Aanpakken van Faalangst

Nu we meer begrijpen over faalangst bij jonge kinderen, laten we drie speelse oefenvormen bespreken die je kan gebruiken om kinderen te helpen deze angst te overwinnen.

1) Visualisatie

Deze oefening richt zich ten eerste op het versterken van het zelfvertrouwen van het kind en het verminderen van negatieve gedachten. Hier ontdek je direct hoe je het kunt doen:

Ga samen met het kind ergens comfortabel zitten. Vraag je kind om een uitdagende situatie te bedenken waarin de angst om te falen heeft ervaren, zoals een toets of een sportevenement. Laat het kind die situatie in gedachten oproepen en vraag je kind hoe het zich voelt. Moedig het kind aan om positieve gedachten en uitspraken te bedenken die hen zouden kunnen helpen zich beter te voelen in die situatie. Bijvoorbeeld: “Ik kan dit doen” of “Ik ben dapper en slim”.

Laat je kind zich voorstellen hoe het succesvol kan zijn in die situatie en hoe dat hen een goed gevoel geeft. Deze oefening kan je bijvoorbeeld doen vlak voor het slapen en deze aanpassen, zodat het helemaal aansluit bij je kind.

2 Rollenspel

Een situatie naspelen kan je kind eerst helpen om een situaties spelenderwijs te oefenen waarin het de angst om te falen ervaart. Het is heel laagdrempelig om knuffels de rollen van de verschillende personen te laten spelen. Door knuffels te gebruiken is er iets meer afstand en durven ze sneller te oefenen. Door de situatie na de te spelen raakt je kind vertrouwd met de uitdaging en ontstaat er de mogelijkheid om positieve reacties te ontwikkelen. Zo kun je het rollenspel doen:

Bedenk samen met het kind een scenario dat hen zorgen baart, zoals een spreekbeurt op school of een sportwedstrijd of een uitdagende puzzel. Laat het kind zowel de rol van zichzelf als de rol van de ander spelen. Gebruik hier voor poppetjes en andere spel materialen. Speel het scenario uit en moedig het kind aan en laat zien hoe je positieve reacties kan doen. Ook hier kan je weer helpende gedachten als; “ik mag fouten maken” of “ik zet door ook al is het moeilijk” noemen. Op deze manier kan je heel gericht kinderen helpen een positiever gedachten patroon te ontwikkelen.

3) je kind het gevoel geven “ik kan het wel”

Zelfvertrouwen is een speelse manier om het zelfvertrouwen van je kind te versterken. Juist door kleine en vooral haalbare doelen te stellen krijgt je kind het gevoel: “ik kan het wel”. Juist door te doen en te ervaren dat het wel lukt kan zelfvertrouwen groeien. De angst voor het falen kunnen we niet weg nemen. Wel kunnen we onze sterk en veerkrachtig maken. Maak samen met je kind een lijst van doelen en uitdagingen die het zou willen overwinnen, zoals een lastige puzzel oplossen, een vriend uitnodigen om te spelen, of een moeilijke taak in huis doen.

Bij het behalen van een vooraf bepaald doel, kan je een speciale beloning ontvangen, zoals extra speeltijd, een traktatie of een uitje. Door er een beloning aan te koppelen wordt je kind extra aangemoedigd om uitdagingen aan te gaan, positieve ervaringen op te doen en te geloven in hun eigen capaciteiten, wat de faalangst geleidelijk vermindert.

Tips voor ouders

Open Communicatie: Moedig open gesprekken aan waarin je kind vrijelijk kan praten over de zorgen en angsten. Laat het weten dat het normaal is om zich soms zenuwachtig te voelen, en benadruk dat je er bent om te helpen en te ondersteunen.
Positieve Rolmodellen: Wijs zowel op succesverhalen en prestaties van andere kinderen en ook op de faalverhalen, zowel binnen als buiten de familie. Dit kan het kind laten zien dat falen slechts een stap is op weg naar succes. Oefenen en fouten maken is leren. Fouten en falen hoort bij het leven.
Zorg voor Realistische Verwachtingen: Help je kind realistische doelen te stellen en te begrijpen dat niemand perfect is. Fouten maken is een natuurlijk onderdeel van leren en groeien.
Blijf Geduldig en Bemoedigend: Het overwinnen van faalangst kost tijd. Blijf geduldig en blijf het kind aanmoedigen, zelfs als ze falen. Herinner hen eraan dat falen een leermogelijkheid is.

Tenslotte
Faalangst overwinnen bij jonge kinderen vraagt in de eerste plaats een speelse aanpak. Het aanpakken van faalangst bij jonge kinderen vereist begrip, ondersteuning en speelse benaderingen. Door spel en verbeelding te gebruiken, zoals positieve zelfspraak, visualisatie, rollenspellen of het praktisch aan de slag gaan met zelfstandigheid, kunnen ouders en hulpverleners een stap zetten en het zelfvertrouwen en de veerkracht van kinderen versterken.

Faalangst bij Jonge Kinderen: Speelse Aanpak

Wil je een vervolgstap zetten en hier met een professional over praten. Plan dan gerust een gratis belafspraak in. Vind je het moeilijk om met je kind in gesprek te gaan en te praten over gevoelens dan is de Challenge praten met kinderen heel laagdrempelig en waardevol. Ben je op zoek naar een stappenplan om je kind meer zelfvertrouwen te geven dan is het programma: bouwen aan zelfvertrouwen heel tof om te doen.

Over Sander

Ik ben Sander Kooijman kinderpsycholoog in Amersfoort.  Kinderen en ouders kunnen bij mij terecht voor hulp bij de opvoeding en ontwikkeling. Ik ben specialist op gebied van kinderen met boos gedrag. Door samenwerking met ZorgRondom word de zorg vergoed door de gemeente Amersfoort, omliggende gemeenten en Utrecht West

Gerelateerde artikelen

Kunnen we thuiszitten bij basisschoolkinderen voorkomen?

Kunnen we thuiszitten bij basisschoolkinderen voorkomen?

Thuiszitten basisschool kinderen voorkomen basisschool kinderen. In dit blog deel ik inzichten die kunnen helpen om thuiszitten te voorkomen. In Nederland gaan zo’n 20.000 kinderen niet naar school. In mijn werk heb ik te maken met kinderen waar de dreiging tot thuiszitten aanwezig is. De meeste kinderen kan ik helpen en ze kunnen op school blijven of terugkeren naar school. In dit blog deel ik oorzaken en interventies die kunnen helpen om te zorgen dat deze weer naar school gaan.

lees verder

0 Reacties

Verzend een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vraag het gratis e-book over boos aan

Vraag het gratis e-book over boos aan

Schrijf je in op onze mailinglijst om het e-book en het laatste nieuws en updates te ontvangen waaronder aanbiedingen, nieuwsbrief en uitnodigen voor webinars.

Je hebt je met succes ingeschreven!

```
Tweet
Share
Share
Pin11